21/11/2025
Trong bối cảnh giao thông phức tạp và tần suất va chạm ngày càng tăng, bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi cho bên thứ ba và hành khách trên xe. Tuy nhiên, nhiều chủ xe vẫn chưa hiểu rõ thủ tục bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự, dẫn đến tình trạng hồ sơ bị chậm xử lý hoặc thậm chí bị từ chối bồi thường. Việc nắm vững quy trình, các bước thực hiện và yêu cầu pháp lý sẽ giúp chủ xe chủ động hơn khi xảy ra sự cố và đảm bảo quyền lợi của mình được thực hiện đầy đủ theo quy định.
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự (TNDS) của chủ xe cơ giới là loại bảo hiểm bắt buộc theo Nghị định 67/2023/NĐ-CP. Theo khoản 2 Điều 3 Nghị định 67/2023/NĐ-CP: “Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc của chủ xe cơ giới là loại bảo hiểm mà chủ xe cơ giới phải tham gia theo quy định của Nghị định này để bồi thường thiệt hại về thân thể, tính mạng và tài sản đối với bên thứ ba; bồi thường thiệt hại về thân thể và tính mạng đối với hành khách theo hợp đồng vận chuyển hành khách do xe cơ giới gây ra”.
Điều này khẳng định tính pháp lý bắt buộc của bảo hiểm TNDS và cho thấy vai trò của nó trong việc bảo vệ cộng đồng. Khi xảy ra tai nạn, việc thực hiện đúng thủ tục bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự sẽ là yếu tố quyết định để doanh nghiệp bảo hiểm có thể chi trả nhanh chóng và chính xác cho người bị nạn và cho chính chủ xe trong phạm vi trách nhiệm.
>> Tìm hiểu để hiểu rõ và hiểu đúng về quyền lợi bảo hiểm trách nhiệm dân sự tại đây.
Để xác định khi nào chủ xe được bồi thường, cần dựa vào phạm vi trách nhiệm quy định tại Điều 4 Nghị định 67/2023/NĐ-CP. Theo đó, doanh nghiệp bảo hiểm bồi thường thiệt hại trong hai phạm vi: thiệt hại về người và thiệt hại về tài sản. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng giúp chủ xe hiểu rõ tình huống nào thuộc diện được chi trả.
Một vụ tai nạn chỉ phát sinh trách nhiệm bồi thường khi có sự tham gia của xe cơ giới gây thiệt hại cho bên thứ ba hoặc hành khách trên xe. Mức độ thiệt hại có thể là thương tích, tổn thất về sức khỏe, tính mạng hoặc hư hỏng tài sản. Doanh nghiệp bảo hiểm sẽ xem xét dựa trên biên bản tai nạn, kết luận của cơ quan chức năng và hồ sơ mà chủ xe cung cấp. Nếu tai nạn phù hợp phạm vi trách nhiệm, thủ tục bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự sẽ được kích hoạt và doanh nghiệp bảo hiểm tiến hành giám định, xác minh để chi trả.
Cùng với các quyền lợi được hưởng, chủ xe cần biết rõ những trường hợp bị loại trừ bồi thường để tránh sai sót khi làm hồ sơ. Điều 9 Nghị định 67/2023/NĐ-CP quy định rõ các trường hợp không được bảo hiểm, trong đó có: hành động cố ý gây thiệt hại; người điều khiển xe sử dụng rượu, bia vượt quá quy định; người điều khiển xe không có giấy phép lái xe hợp lệ; thiệt hại xảy ra ngoài lãnh thổ Việt Nam; thiệt hại đối với tài sản bị mất cắp, cướp trong tai nạn; và thiệt hại gián tiếp như giảm giá trị thương mại hay hao mòn sử dụng.
Khi hiểu đầy đủ quy định này, chủ xe có thể chủ động phòng tránh rủi ro và chuẩn bị hồ sơ đúng chuẩn. Đây là một phần quan trọng của thủ tục bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự, bởi nếu rơi vào trường hợp loại trừ thì việc bồi thường sẽ không được xem xét, dù hồ sơ được nộp đầy đủ.
Một bộ hồ sơ đầy đủ và chính xác là yếu tố then chốt quyết định thời gian xử lý. Khi xảy ra tai nạn, chủ xe cần thu thập các loại giấy tờ liên quan theo hướng dẫn của doanh nghiệp bảo hiểm và quy định pháp luật. Hồ sơ thường bao gồm giấy đăng ký xe, giấy phép lái xe, giấy chứng nhận bảo hiểm còn hiệu lực, biên bản khám nghiệm hiện trường, biên bản giám định, tường trình vụ tai nạn và các chứng từ y tế, chi phí sửa chữa tài sản nếu có thiệt hại vật chất.
Một số trường hợp tai nạn có yếu tố nghiêm trọng cần có kết luận điều tra từ cơ quan công an. Mỗi loại giấy tờ trong hồ sơ đều có vai trò riêng trong quá trình giải quyết. Bởi vậy, chủ xe nên lưu giữ đầy đủ và xuất trình bản gốc khi doanh nghiệp bảo hiểm yêu cầu. Chuẩn bị đúng và đủ hồ sơ sẽ giúp thủ tục bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự diễn ra nhanh hơn và hạn chế tình trạng yêu cầu bổ sung nhiều lần.
Quy trình bồi thường thường bắt đầu ngay sau khi tai nạn xảy ra. Chủ xe phải thông báo cho doanh nghiệp bảo hiểm trong thời gian sớm nhất để được hướng dẫn xử lý hiện trường. Nhiều người không biết rằng việc chậm thông báo có thể khiến quá trình giám định gặp khó khăn và ảnh hưởng quyền lợi. Sau thông báo tai nạn, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ cử người giám định hiện trường, thu thập chứng cứ và đánh giá mức độ thiệt hại.
Sau khi giám định, chủ xe sẽ hoàn thiện hồ sơ theo hướng dẫn. Hồ sơ sau khi nộp sẽ được doanh nghiệp bảo hiểm tiếp nhận, thẩm định và đưa ra quyết định bồi thường. Khoản 2 Điều 14 Nghị định 67/2023/NĐ-CP quy định: “Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ bồi thường, doanh nghiệp bảo hiểm phải thông báo bằng văn bản cho chủ xe cơ giới về việc hồ sơ đã đầy đủ và hợp lệ hoặc yêu cầu bổ sung hồ sơ.”
Thủ tục bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự chỉ được hoàn thiện khi chủ xe thực hiện đầy đủ các bước từ thông báo, giám định đến nộp hồ sơ. Việc tuân thủ đúng quy trình giúp doanh nghiệp bảo hiểm có cơ sở giải quyết minh bạch và đúng pháp luật.
Thời hạn giải quyết bồi thường cũng được pháp luật quy định rõ ràng. Khoản 3 Điều 14 Nghị định 67/2023/NĐ-CP nêu: “Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ bồi thường hợp lệ, doanh nghiệp bảo hiểm phải thanh toán tiền bồi thường. Trường hợp cần xác minh hồ sơ, thời hạn thanh toán tối đa không quá 30 ngày.”
Nguyên tắc bồi thường dựa trên các yếu tố hợp lý, đúng phạm vi trách nhiệm và đúng mức chi trả theo quy định. Doanh nghiệp bảo hiểm chỉ chi trả phần thiệt hại thực tế, không bao gồm thiệt hại gián tiếp hoặc những phần thiệt hại không thuộc phạm vi trách nhiệm. Khi hiểu rõ các nguyên tắc này, chủ xe sẽ biết được điều mình có thể yêu cầu và điều gì không được tính trong phạm vi bồi thường.
Nhiều chủ xe bị từ chối bồi thường vì những lỗi tưởng chừng nhỏ. Một trong những sai lầm phổ biến nhất là không thông báo kịp thời cho doanh nghiệp bảo hiểm, khiến việc giám định hiện trường không thể thực hiện. Một số trường hợp tự ý sửa chữa xe ngay sau tai nạn cũng khiến doanh nghiệp bảo hiểm không xác định được thiệt hại thực tế.
Việc thỏa thuận bồi thường riêng với bên bị nạn mà không có sự đồng ý của doanh nghiệp bảo hiểm cũng gây rủi ro. Ngoài ra, không ít hồ sơ bị chậm do thiếu giấy tờ quan trọng như giấy phép lái xe hợp lệ hoặc giấy chứng nhận bảo hiểm còn hiệu lực. Hiểu rõ các rủi ro này giúp chủ xe tránh được những sai sót ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi bồi thường.
Để quá trình thủ tục bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự diễn ra thuận lợi, chủ xe nên chủ động chuẩn bị đầy đủ giấy tờ liên quan đến xe và bảo hiểm trước khi tham gia giao thông. Trong trường hợp xảy ra va chạm, việc lưu giữ hình ảnh hiện trường và các bằng chứng liên quan sẽ giúp hồ sơ được xử lý nhanh chóng và minh bạch. Chủ xe cũng cần kiểm tra thời hạn bảo hiểm và đảm bảo thông tin đăng ký, giấy tờ luôn chính xác để quyền lợi được bảo vệ tối đa.
Nếu tai nạn gây thiệt hại về người, ưu tiên hàng đầu là hỗ trợ cấp cứu kịp thời cho nạn nhân, đồng thời liên hệ ngay với doanh nghiệp bảo hiểm để được hướng dẫn các bước tiếp theo. Việc phối hợp chủ động trong quá trình giám định thiệt hại, cung cấp hình ảnh và chứng cứ hiện trường sẽ giúp doanh nghiệp đánh giá chính xác tình huống và quyết định bồi thường nhanh hơn.
Trong các vụ tai nạn nghiêm trọng như va chạm gây thương tích nặng hoặc tử vong, việc phối hợp với cơ quan công an để lập biên bản và kết luận nguyên nhân là bắt buộc. Những tài liệu này là cơ sở pháp lý quan trọng để doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện nghĩa vụ bồi thường. Khi hiểu rõ cách trao đổi, cung cấp đầy đủ thông tin và tuân thủ đúng quy định, chủ xe sẽ giúp thủ tục bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự diễn ra suôn sẻ, nhanh chóng và đảm bảo quyền lợi tối đa.
Nắm rõ thủ tục bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự là chìa khóa để chủ xe bảo vệ quyền lợi của mình trong mọi tình huống. Khi hiểu rõ quy trình, hồ sơ và phạm vi trách nhiệm, chủ xe có thể yên tâm hơn khi tham gia giao thông và xử lý sự cố đúng pháp luật. Bảo hiểm TNDS không chỉ là nghĩa vụ bắt buộc mà còn là lớp bảo vệ quan trọng cho mỗi cá nhân và toàn xã hội, góp phần xây dựng môi trường giao thông an toàn và văn minh hơn.
