Bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp là gì? Lợi ích và cách tính phí

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp là gì, từ khái niệm, phạm vi bảo vệ đến cách lựa chọn và triển khai hiệu quả.

Trong bối cảnh kinh doanh hiện nay, các doanh nghiệp phải đối mặt với hàng loạt rủi ro tiềm ẩn như cháy nổ, thiên tai, trộm cắp, hư hỏng máy móc hay đổ vỡ kho hàng. Chính vì thế, việc chủ động tìm hiểu và triển khai bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp trở thành một giải pháp quản trị rủi ro toàn diện và cần thiết.

Vậy bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp là gì, doanh nghiệp cần chuẩn bị những gì và pháp luật hiện hành quy định ra sao? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ toàn bộ khía cạnh của loại hình bảo hiểm này, từ khái niệm, phạm vi bảo vệ đến cách lựa chọn và triển khai hiệu quả.

Khái niệm bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp là gì?

Theo pháp luật Việt Nam, bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp là sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ, theo đó bên mua bảo hiểm (doanh nghiệp) và doanh nghiệp bảo hiểm xác lập hợp đồng bảo hiểm để bảo vệ tài sản của doanh nghiệp trước những rủi ro được bảo hiểm.

Cụ thể, theo Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 thì hợp đồng bảo hiểm là hợp đồng giữa bên mua và doanh nghiệp bảo hiểm nhằm mục đích bồi thường khi sự kiện bảo hiểm xảy ra. Trong đó, tài sản bảo hiểm thuộc đối tượng hợp đồng bảo hiểm tài sản – gồm các tài sản hữu hình (nhà xưởng, máy móc, kho hàng…) và có thể cả quyền tài sản theo quy định.

Vì vậy, nếu hỏi “bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp là gì?”, thì doanh nghiệp có thể hiểu đó là hợp đồng bảo hiểm nhằm bảo vệ tài sản của mình trước những rủi ro bất ngờ, giúp ổn định tài chính, duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh.

Bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp giúp bảo vệ tài sản trước rủi ro, ổn định tài chính và duy trì hoạt động kinh doanh liên tục.

Cơ sở pháp lý liên quan đến bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp

Đối tượng tài sản doanh nghiệp có thể bảo hiểm

Khi xác định xem “tài sản nào của doanh nghiệp nên được bảo hiểm”, nên lưu ý các nhóm sau:

• Nhà xưởng, văn phòng, kho hàng, công trình xây dựng của doanh nghiệp.
• Máy móc, thiết bị, dây chuyền sản xuất, phương tiện vận chuyển phục vụ kinh doanh.
• Hàng hóa nguyên vật liệu, hàng tồn kho, thành phẩm đang lưu kho hoặc đang vận chuyển.
• Tài sản thuê (ví dụ: máy móc thuê, kho thuê) hoặc tài sản đang trong quá trình thi công.
• Quyền tài sản (như quyền sử dụng đất, quyền sở hữu trí tuệ nếu được hợp đồng bảo hiểm chấp nhận) – theo quy định đối tượng bảo hiểm tài sản có thể mở rộng.

Việc xác định đúng “đối tượng bảo hiểm tài sản doanh nghiệp” giúp hợp đồng bảo hiểm phù hợp với thực tế hoạt động doanh nghiệp, tránh trường hợp không được bồi thường do tài sản không được liệt kê hoặc đã hết thời hiệu bảo hiểm.

Rủi ro được bảo hiểm và trường hợp loại trừ

Rủi ro được bảo hiểm

Hợp đồng bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp thường bao gồm các rủi ro như:

• Cháy, nổ, sét đánh, hỏa hoạn.
• Thiên tai: bão, lũ lụt, động đất (tùy sản phẩm có mở rộng).
• Trộm cắp, hư hỏng bất ngờ do va đập, đổ sập, lỗi thiết bị bất ngờ.
• Hư hại do quá trình vận hành máy móc, vận chuyển hàng hóa.

Trường hợp không được bảo hiểm

Luật và các hướng dẫn quy định rõ:

• Hao mòn tự nhiên, khấu hao, mất giá do tính chất sử dụng là trường hợp loại trừ.
• Lỗi chủ quan hoặc vi phạm quy định (ví dụ: vi phạm PCCC, cố ý gây thiệt hại).
• Chiến tranh, khủng bố, đình công – nếu hợp đồng không mở rộng bảo hiểm.
• Tài sản không kê khai trong hợp đồng hoặc giá trị khai báo không đúng.

Việc hiểu rõ “những trường hợp không được bảo hiểm tài sản chi trả” giúp doanh nghiệp chủ động đánh giá khi lựa chọn hợp đồng và mức bồi thường sẽ được chấp nhận.

Vì sao doanh nghiệp nên mua bảo hiểm tài sản?

Việc tham gia bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp không chỉ là biện pháp phòng ngừa rủi ro, mà còn là chiến lược quản trị tài chính thông minh. Dưới đây là những lợi ích nổi bật mà doanh nghiệp nhận được:

• Ổn định tài chính: Khi sự cố xảy ra, chi phí khắc phục tài sản lớn có thể đẩy doanh nghiệp vào khủng hoảng – bảo hiểm giúp giảm thiểu rủi ro tài chính.
• Duy trì hoạt động kinh doanh: Thiệt hại tài sản có thể làm gián đoạn sản xuất – bảo hiểm giúp doanh nghiệp sớm phục hồi, duy trì chuỗi cung ứng.
• Tăng uy tín và đáp ứng yêu cầu đối tác: Có bảo hiểm tài sản giúp doanh nghiệp chuyên nghiệp hơn, dễ hợp tác, dễ vay vốn hoặc tham gia đấu thầu.
• Tuân thủ yêu cầu pháp lý: Mặc dù không phải toàn bộ tài sản phải bảo hiểm, nhưng với một số loại tài sản/rủi ro bắt buộc (ví dụ: bảo hiểm cháy nổ bắt buộc) thì doanh nghiệp cần mua để tránh vi phạm. Ví dụ: theo Nghị định 105/2025/NĐ-CP – cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ phải mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc.

Tham gia bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp là chiến lược quản trị tài chính thông minh

Quy trình tham gia bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp

Để việc tham gia bảo hiểm diễn ra hiệu quả, doanh nghiệp nên tuân theo quy trình sau:

Khảo sát và đánh giá giá trị tài sản

Trước tiên, doanh nghiệp cần xác định rõ những tài sản cần được bảo hiểm, ước tính giá trị thực tế và nhận diện các rủi ro có thể xảy ra. Đây là bước nền tảng giúp xác định phạm vi và mức bảo hiểm phù hợp.

Lựa chọn gói bảo hiểm phù hợp

Tùy quy mô và đặc thù hoạt động, doanh nghiệp có thể chọn gói bảo hiểm toàn diện cho toàn bộ tài sản, hoặc chỉ bảo hiểm cho từng nhóm tài sản quan trọng. Cần xem xét kỹ mức quyền lợi, tỷ lệ khấu trừ, phạm vi loại trừ và thời hạn bảo hiểm để đảm bảo cân đối giữa chi phí và lợi ích.

Thương thảo và ký kết hợp đồng bảo hiểm

Doanh nghiệp trao đổi với đơn vị bảo hiểm về các điều khoản cụ thể trong hợp đồng, đặc biệt là những nội dung liên quan đến đối tượng bảo hiểm, rủi ro được bảo hiểm, loại trừ trách nhiệm và thời hạn hiệu lực. Sau khi thống nhất, hai bên tiến hành ký kết hợp đồng, đóng phí bảo hiểm và nhận Giấy chứng nhận bảo hiểm.

Quy trình bồi thường khi xảy ra sự cố

Khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra, doanh nghiệp cần thông báo ngay cho doanh nghiệp bảo hiểm, đồng thời cung cấp hồ sơ yêu cầu bồi thường theo quy định. Doanh nghiệp bảo hiểm sẽ tiến hành giám định thiệt hại, xác minh nguyên nhân và thực hiện chi trả bồi thường đúng hợp đồng.

Việc tuân thủ đầy đủ và chính xác quy trình trên giúp doanh nghiệp được bảo vệ toàn diện, đảm bảo quyền lợi bồi thường khi rủi ro xảy ra, đồng thời hạn chế tối đa các tranh chấp phát sinh sau này.

Cách tính phí bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp

Khi tìm hiểu “bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp là gì”, doanh nghiệp cần biết cách tính phí để dự toán ngân sách.

Cách tính phí bảo hiểm tài sản doanh nghiệp phổ biến hiện nay dựa theo công thức: Phí bảo hiểm = Tỷ lệ phí × Giá trị tài sản bảo hiểm. 

Trong đó: 

• Tỷ lệ phí (%): Do công ty bảo hiểm quy định
• Giá trị tài sản bảo hiểm: Là giá trị khôi phục (replacement value) hoặc giá trị thực tế (actual cash value), tùy hợp đồng.

Phí bảo hiểm tài sản doanh nghiệp sẽ bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố, đó là:

• Loại hình tài sản (nhà xưởng, kho bãi, máy móc thiết bị, hàng hóa…)
• Mức độ rủi ro (vị trí địa lý, ngành nghề, quy mô doanh nghiệp)
• Lịch sử tổn thất (nếu có)
• Mức khấu trừ (deductible)
• Phạm vi bảo hiểm (cơ bản hay mở rộng: cháy nổ, thiên tai, trộm cướp, trách nhiệm công cộng…)

Lưu ý: 

• Không được bảo hiểm vượt quá giá trị thị trường của tài sản tại thời điểm ký hợp đồng (theo Điều 39 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022), trừ trường hợp bảo hiểm theo giá trị khôi phục mới (replacement value).
• Doanh nghiệp có quyền yêu cầu bảng tính phí minh bạch từ công ty bảo hiểm, bao gồm: Tỷ lệ phí từng hạng mục tài sản, các điều kiện loại trừ, khấu trừ, giới hạn bồi thường.

Cách tính phí bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp

Kinh nghiệm lựa chọn bảo hiểm tài sản doanh nghiệp uy tín

Dưới đây là một số kinh nghiệm thực tế giúp doanh nghiệp lựa chọn bảo hiểm tài sản hiệu quả và an toàn:

• Ưu tiên doanh nghiệp bảo hiểm uy tín, có năng lực bồi thường tốt, được cấp phép hoạt động theo Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022.
• Đọc kỹ điều khoản hợp đồng, đặc biệt là phạm vi bảo hiểm và các trường hợp loại trừ, để tránh hiểu nhầm khi có rủi ro xảy ra.
• So sánh nhiều gói bảo hiểm khác nhau để tìm mức phí và quyền lợi phù hợp với ngân sách cũng như đặc thù hoạt động của doanh nghiệp.
• Khai báo trung thực và cập nhật giá trị tài sản thực tế cần bảo hiểm. Việc kê khai thấp hơn giá trị thật có thể khiến doanh nghiệp rơi vào tình trạng “thiếu bảo hiểm” khi phát sinh tổn thất.
• Lưu trữ đầy đủ hồ sơ, hợp đồng, biên bản giám định, đồng thời chủ động báo cáo và tái định giá tài sản định kỳ để đảm bảo quyền lợi luôn được cập nhật chính xác.

Thực hiện tốt các bước trên sẽ giúp doanh nghiệp triển khai bảo hiểm tài sản một cách đúng – đủ – hiệu quả, hạn chế rủi ro pháp lý và đảm bảo tối đa quyền lợi khi có sự cố.

Khi đặt câu hỏi “Bảo hiểm tài sản cho doanh nghiệp là gì?”, có thể hiểu đây là giải pháp quản trị rủi ro tài chính giúp doanh nghiệp chuyển giao tổn thất có thể xảy ra đối với tài sản sang công ty bảo hiểm thông qua hợp đồng bảo hiểm tài sản.

Việc hiểu rõ khái niệm, phạm vi và đối tượng được bảo hiểm, cùng với việc nắm vững các quy định pháp lý, điều khoản loại trừ và cách lựa chọn gói bảo hiểm phù hợp, sẽ giúp doanh nghiệp chủ động bảo vệ tài sản, ổn định hoạt động sản xuất – kinh doanh và hạn chế thiệt hại khi rủi ro phát sinh.

Doanh nghiệp nên xem xét triển khai bảo hiểm tài sản như một phần trong chiến lược quản trị tổng thể. Đây không chỉ là công cụ tài chính giúp duy trì dòng tiền ổn định khi có sự cố, mà còn thể hiện năng lực quản lý chuyên nghiệp và uy tín của doanh nghiệp trên thị trường.