Phân biệt các loại bảo hiểm tài sản phổ biến tại Việt Nam và cách lựa chọn bảo hiểm phù hợp

Các loại bảo hiểm tài sản phổ biến tại Việt Nam hiện nay gồm những gì, và nên chọn loại nào phù hợp nhất? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam phát triển nhanh, tài sản của doanh nghiệp và cá nhân ngày càng đa dạng và có giá trị lớn. Tuy nhiên, đi cùng với cơ hội là rủi ro: cháy nổ, thiên tai, trộm cắp hay hư hỏng kỹ thuật có thể khiến chủ sở hữu chịu thiệt hại nặng nề nếu không được bảo vệ.

Đó là lý do bảo hiểm tài sản trở thành một “lá chắn tài chính” không thể thiếu trong đời sống hiện đại. Vậy các loại bảo hiểm tài sản phổ biến tại Việt Nam hiện nay gồm những gì, và nên chọn loại nào phù hợp nhất? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Bảo hiểm tài sản là gì?

Bảo hiểm tài sản là loại hình bảo hiểm mà đối tượng được bảo hiểm là giá trị vật chất của tài sản như nhà cửa, máy móc, thiết bị, hàng hóa, công trình, kho tàng… Khi xảy ra thiệt hại do rủi ro nằm trong phạm vi bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ bồi thường cho chủ tài sản theo giá trị tổn thất thực tế.

Theo Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022, bảo hiểm tài sản hoạt động dựa trên nguyên tắc bồi thường, nghĩa là doanh nghiệp bảo hiểm chỉ chi trả đúng mức tổn thất thực tế, giúp người tham gia khôi phục lại trạng thái tài chính trước khi xảy ra rủi ro, chứ không làm phát sinh lợi nhuận từ bảo hiểm.

Bảo hiểm tài sản khác với bảo hiểm con người (hướng đến sức khỏe, tính mạng) và bảo hiểm trách nhiệm dân sự (bảo vệ trước nghĩa vụ pháp lý). Mục tiêu của bảo hiểm tài sản là giữ vững sự ổn định tài chính cho chủ sở hữu khi tài sản gặp sự cố.

Bảo hiểm tài sản có bắt buộc không?

Nhiều cá nhân và doanh nghiệp hiện nay vẫn băn khoăn liệu bảo hiểm tài sản có phải là loại hình bắt buộc hay không. Theo quy định pháp luật hiện hành, không phải mọi tài sản đều phải tham gia bảo hiểm. Chỉ một số nhóm tài sản, công trình hoặc cơ sở có nguy cơ cao mới bắt buộc phải mua bảo hiểm — tiêu biểu là bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc.

Cụ thể, Nghị định 67/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định rõ: bảo hiểm cháy, nổ và bảo hiểm trong hoạt động đầu tư xây dựng thuộc nhóm bảo hiểm bắt buộc, áp dụng đối với các chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng tài sản thuộc danh mục có nguy cơ cháy nổ cao.

Nghị định 105/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 cũng đã mở rộng và cập nhật danh mục các cơ sở thuộc diện bắt buộc tham gia bảo hiểm cháy nổ. Theo đó, 44 nhóm cơ sở được liệt kê, bao gồm: nhà chung cư từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng diện tích sàn từ 1.000 m², trung tâm thương mại, nhà máy sản xuất, kho chứa hàng hóa dễ cháy, cơ sở giáo dục – y tế lớn, khách sạn, khu vui chơi có quy mô lớn…

Điều này đồng nghĩa, nếu tài sản của bạn nằm trong danh mục được liệt kê trong Nghị định 105/2025/NĐ-CP, việc mua bảo hiểm cháy, nổ là nghĩa vụ bắt buộc theo quy định ph

áp luật. Ngược lại, đối với tài sản cá nhân, hộ gia đình, thiết bị sản xuất nhỏ hoặc tài sản không nằm trong danh mục trên, việc tham gia bảo hiểm vẫn mang tính tự nguyện, phụ thuộc vào nhu cầu bảo vệ và quản lý rủi ro của chủ sở hữu.

Tóm lại, bảo hiểm tài sản không phải là nghĩa vụ bắt buộc đối với mọi đối tượng, mà chỉ áp dụng cho những cơ sở, công trình có mức độ rủi ro cao theo quy định của Nhà nước. Tuy nhiên, dù là bắt buộc hay tự nguyện, việc tham gia bảo hiểm tài sản luôn là giải pháp quản trị rủi ro thông minh, giúp cá nhân và doanh nghiệp giảm thiểu thiệt hại tài chính khi có sự cố xảy ra, đồng thời thể hiện tinh thần chủ động và chuyên nghiệp trong vận hành.

Các loại bảo hiểm tài sản phổ biến tại Việt Nam

Hệ thống bảo hiểm tài sản tại Việt Nam ngày càng được hoàn thiện và đa dạng hóa, phù hợp với nhiều loại hình sở hữu và quy mô hoạt động khác nhau, từ hộ gia đình, doanh nghiệp vừa và nhỏ cho đến các tập đoàn, khu công nghiệp hay công trình xây dựng quy mô lớn. Dưới đây là các loại hình bảo hiểm tài sản phổ biến tại Việt Nam hiện nay:

Bảo hiểm cháy nổ bắt buộc

Đây là loại hình bảo hiểm duy nhất mang tính bắt buộc theo quy định của pháp luật, áp dụng cho các cơ sở có nguy cơ cháy nổ cao được liệt kê trong danh mục của Nghị định 105/2025/NĐ-CP. Chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng công trình, nhà xưởng, trung tâm thương mại, khách sạn, chung cư, nhà kho… phải mua bảo hiểm cháy nổ cho toàn bộ tài sản tại địa điểm đó.

Phạm vi bảo hiểm:

• Thiệt hại vật chất trực tiếp do cháy, nổ gây ra.
• Các nguyên nhân được bảo hiểm gồm: sét đánh, nổ nồi hơi, nổ bình chứa, chập điện, hay nổ do phản ứng hóa học không kiểm soát được.

Lợi ích:

• Tuân thủ quy định của pháp luật, tránh bị xử phạt hành chính.
• Giúp giảm thiểu tổn thất tài chính khi có sự cố cháy nổ.
• Tạo dựng uy tín và niềm tin với đối tác, cơ quan quản lý và tổ chức tín dụng.

Bảo hiểm cháy nổ bắt buộc là loại hình bảo hiểm mang tính bắt buộc theo quy định của pháp luật

Bảo hiểm máy móc, thiết bị

Loại hình này được thiết kế chuyên biệt cho doanh nghiệp sản xuất, cơ sở công nghiệp hoặc công trình cơ khí, nơi máy móc đóng vai trò cốt lõi trong vận hành.

Phạm vi bảo hiểm:

• Thiệt hại hoặc hư hỏng máy móc do lỗi vận hành, điện giật, nổ, va đập cơ học, quá tải hoặc các yếu tố kỹ thuật bất thường.
• Có thể mở rộng cho rủi ro trong quá trình lắp đặt, bảo dưỡng hoặc di chuyển máy móc.

Ý nghĩa:

• Giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động ổn định, tránh gián đoạn sản xuất.
• Hỗ trợ chi phí sửa chữa và thay thế thiết bị, giảm gánh nặng tài chính khi gặp sự cố bất ngờ.
• Tăng độ tin cậy và tính liên tục trong chuỗi vận hành sản xuất.

Bảo hiểm hàng hóa vận chuyển

Đây là loại bảo hiểm quan trọng đối với doanh nghiệp xuất nhập khẩu, logistics và thương mại điện tử, khi hàng hóa phải di chuyển qua nhiều giai đoạn và phương thức vận tải khác nhau.

Phạm vi bảo hiểm:

• Bảo vệ hàng hóa trong quá trình vận chuyển bằng đường bộ, đường sắt, đường biển hoặc hàng không.
• Bồi thường khi hàng hóa bị mất mát, hư hỏng, cháy nổ, đắm tàu, trộm cắp, tai nạn phương tiện hoặc thiên tai.

Ưu điểm:

• Linh hoạt lựa chọn giữa bảo hiểm từng chuyến hoặc bảo hiểm theo năm.
• Hỗ trợ thủ tục chứng từ xuất nhập khẩu, đảm bảo quyền lợi cho chủ hàng và bên vận chuyển.
• Là giải pháp tối ưu để đảm bảo an toàn trong chuỗi cung ứng và giảm thiểu rủi ro tài chính.

Bảo hiểm mọi rủi ro tài sản

Trong số các loại bảo hiểm tài sản phổ biến tại Việt Nam, đây là gói bảo hiểm toàn diện nhất, thường được các tập đoàn, khu công nghiệp, tòa nhà văn phòng, trung tâm thương mại hoặc cơ sở sản xuất quy mô lớn lựa chọn.

Phạm vi bảo hiểm:

• Bao gồm mọi rủi ro vật chất bất ngờ gây thiệt hại cho tài sản, trừ những trường hợp loại trừ như: chiến tranh, hao mòn tự nhiên, lỗi thiết kế, ăn mòn hoặc hỏng hóc dần dần.
• Tài sản được bảo hiểm có thể là: tòa nhà, trang thiết bị, dây chuyền sản xuất, hàng tồn kho, vật tư, nội thất và các tài sản hữu hình khác.

Điểm nổi bật:

• Phạm vi bảo vệ rộng, mức độ bồi thường cao.
• Có thể mở rộng điều khoản theo nhu cầu riêng (bảo hiểm gián đoạn kinh doanh, chi phí dọn dẹp hiện trường, chi phí thuê mặt bằng tạm…).
• Là lựa chọn lý tưởng cho doanh nghiệp muốn quản trị rủi ro chuyên nghiệp và bảo vệ toàn bộ khối tài sản giá trị lớn.

Bảo hiểm mọi rủi ro tài sản là loại hình bảo hiểm toàn diện

Một số loại bảo hiểm tài sản khác

Ngoài các loại trên, còn nhiều sản phẩm bảo hiểm tài sản chuyên biệt khác như:

• Bảo hiểm kho hàng: dành cho doanh nghiệp thương mại, sản xuất.
• Bảo hiểm tài sản cá nhân: cho nhà ở, đồ nội thất, xe hơi, thiết bị điện tử.
• Bảo hiểm trộm cắp và thiên tai: dành cho hộ gia đình hoặc doanh nghiệp nhỏ.
• Bảo hiểm rủi ro mạng (cyber insurance) – loại hình mới, bảo vệ tài sản kỹ thuật số của doanh nghiệp.

Phí bảo hiểm tài sản được tính như thế nào?

Khi tham gia bảo hiểm tài sản, nhiều doanh nghiệp và cá nhân thường băn khoăn: “Phí bảo hiểm tài sản được tính dựa trên giá trị nào — nguyên giá hay giá trị còn lại của tài sản?”.

Theo Điều 43, 47 và 48 của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022, phí bảo hiểm được xác định dựa trên giá trị thị trường của tài sản tại thời điểm giao kết hợp đồng. Tùy theo thỏa thuận, hợp đồng bảo hiểm tài sản có thể thuộc hai dạng:

Hợp đồng bảo hiểm tài sản trên giá trị: Là trường hợp số tiền bảo hiểm cao hơn giá trị thị trường của tài sản được bảo hiểm. Theo quy định, doanh nghiệp bảo hiểm và bên mua không được cố ý giao kết loại hợp đồng này. Nếu xảy ra do lỗi vô ý, doanh nghiệp bảo hiểm chỉ bồi thường trong phạm vi giá trị thị trường của tài sản tại thời điểm thiệt hại, đồng thời hoàn trả phần phí bảo hiểm tài sản đã thu vượt mức.

Hợp đồng bảo hiểm tài sản dưới giá trị: Là khi số tiền bảo hiểm thấp hơn giá trị thị trường của tài sản. Trong tình huống này, doanh nghiệp bảo hiểm chỉ chi trả bồi thường theo tỷ lệ giữa số tiền bảo hiểm và giá trị thực tế của tài sản tại thời điểm giao kết hợp đồng.

Từ đó có thể thấy, việc xác định phí bảo hiểm tài sản phụ thuộc trực tiếp vào giá trị thực tế của tài sản, phạm vi rủi ro được bảo vệ và loại hình hợp đồng mà doanh nghiệp hoặc cá nhân lựa chọn.

Điều đáng chú ý là, phí bảo hiểm tài sản thường thấp hơn rất nhiều so với thiệt hại thực tế nếu rủi ro xảy ra – do đó, đây là khoản đầu tư “nhỏ mà khôn ngoan”.

Vì sao nên tham gia bảo hiểm tài sản?

Tham gia bảo hiểm tài sản không chỉ là biện pháp quản lý rủi ro mà còn là chiến lược bảo toàn vốn thông minh.

Lợi ích cụ thể khi tham gia bảo hiểm tài sản đó là:

• Bảo vệ tài chính: giúp chủ sở hữu không phải gánh toàn bộ thiệt hại khi sự cố xảy ra.
• Tuân thủ pháp luật: đặc biệt với các cơ sở phải mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc.
• Ổn định hoạt động kinh doanh: tránh gián đoạn sản xuất, mất khách hàng, giảm chi phí khẩn cấp.
• Gia tăng uy tín: các doanh nghiệp có hợp đồng bảo hiểm tài sản được ngân hàng và đối tác đánh giá cao hơn về độ an toàn tài chính.

Kinh nghiệm chọn mua bảo hiểm tài sản phù hợp

Để lựa chọn gói bảo hiểm hiệu quả, người mua nên lưu ý:

• Xác định nhu cầu bảo vệ: là cá nhân hay doanh nghiệp, loại tài sản cần bảo hiểm là gì.
• So sánh phạm vi bảo hiểm: không chỉ xem giá, mà cần đọc kỹ điều khoản loại trừ.
• Lựa chọn công ty bảo hiểm uy tín: có năng lực tài chính mạnh, quy trình bồi thường minh bạch, phản hồi nhanh.
• Tìm hiểu về mức miễn thường: đây là phần tổn thất mà khách hàng tự chịu – ảnh hưởng trực tiếp đến phí bảo hiểm.
• Giữ hồ sơ tài sản và biên bản hiện trường cẩn thận: giúp quá trình bồi thường diễn ra thuận lợi.

So sánh nhanh các loại bảo hiểm tài sản phổ biến tại Việt Nam

Để giúp doanh nghiệp và cá nhân dễ dàng lựa chọn gói bảo hiểm phù hợp, bảng dưới đây tổng hợp và so sánh nhanh các loại bảo hiểm tài sản phổ biến tại Việt Nam hiện nay. Mỗi loại hình đều có đối tượng áp dụng, phạm vi bảo hiểm và ưu điểm riêng, tùy theo quy mô tài sản và mức độ rủi ro mà chủ sở hữu có thể cân nhắc lựa chọn:

Cách lựa chọn bảo hiểm tài sản phù hợp

Để lựa chọn được gói bảo hiểm tài sản phù hợp, bạn cần xem xét kỹ các yếu tố về loại hình tài sản, mức độ rủi ro, ngân sách và nhu cầu bảo vệ thực tế. Với tài sản có giá trị lớn, hoạt động trong môi trường dễ phát sinh rủi ro như nhà xưởng, dây chuyền sản xuất, kho hàng hoặc công trình thi công, nên ưu tiên các sản phẩm có phạm vi bảo hiểm rộng như bảo hiểm mọi rủi ro tài sản hoặc bảo hiểm máy móc thiết bị.

Ngược lại, nếu doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thương mại – dịch vụ hoặc logistics, việc lựa chọn bảo hiểm hàng hóa vận chuyển hay bảo hiểm cháy nổ bắt buộc sẽ giúp đảm bảo an toàn tài chính và tuân thủ đúng quy định pháp luật. Ngoài ra, bạn cũng nên cân nhắc uy tín và năng lực bồi thường của doanh nghiệp bảo hiểm, bởi đây là yếu tố quyết định khi sự cố xảy ra.

Để lựa chọn được gói bảo hiểm tài sản phù hợp, bạn cần xem xét kỹ nhiều yếu tố

Mua bảo hiểm tài sản ở đâu uy tín tại Việt Nam?

Trên thị trường hiện nay có nhiều doanh nghiệp cung cấp sản phẩm bảo hiểm tài sản, tuy nhiên không phải đơn vị nào cũng đáp ứng đầy đủ các tiêu chí về uy tín, năng lực bồi thường và chất lượng dịch vụ hậu mãi.

Trong số đó, Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Sài Gòn – Hà Nội (BSH) được đánh giá là một trong những thương hiệu bảo hiểm uy tín hàng đầu tại Việt Nam, với mạng lưới chi nhánh rộng khắp và danh mục sản phẩm toàn diện, đặc biệt trong mảng bảo hiểm tài sản doanh nghiệp.

Lý do nên chọn bảo hiểm tài sản BSH:

• Uy tín và năng lực tài chính vững mạnh: BSH nằm trong Top các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ lớn tại Việt Nam, có khả năng bồi thường nhanh chóng và minh bạch.
• Sản phẩm đa dạng, phù hợp từng đối tượng: Bao gồm bảo hiểm cháy nổ bắt buộc, bảo hiểm mọi rủi ro tài sản, bảo hiểm công trình xây dựng, bảo hiểm máy móc thiết bị…
• Tư vấn chuyên nghiệp, dịch vụ tận tâm: Đội ngũ chuyên viên giàu kinh nghiệm của BSH luôn đồng hành, hỗ trợ khách hàng trong suốt quá trình từ tư vấn – thẩm định – bồi thường.
• Phí bảo hiểm tài sản linh hoạt, cạnh tranh: BSH thiết kế nhiều gói bảo hiểm tối ưu chi phí, phù hợp với đặc thù từng loại tài sản và quy mô doanh nghiệp.

Việc hiểu rõ các loại bảo hiểm tài sản phổ biến tại Việt Nam sẽ giúp người tham gia chủ động lựa chọn gói bảo vệ phù hợp nhất. Mỗi loại hình bảo hiểm đều mang đến giá trị riêng, từ việc đảm bảo an toàn tài chính, giảm thiểu gián đoạn sản xuất, cho đến tạo dựng niềm tin với đối tác và cơ quan quản lý. Chính vì vậy, việc đầu tư vào bảo hiểm tài sản không chỉ là biện pháp phòng ngừa rủi ro, mà còn là một phần trong chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp hiện đại.