30/11/2025
Cháy nổ nhà ở và nhà xưởng tại Việt Nam trong những năm gần đây đang diễn biến ngày càng phức tạp, đặc biệt tại các đô thị lớn và khu công nghiệp tập trung. Số lượng vụ cháy không chỉ gia tăng về tần suất mà còn nghiêm trọng hơn về mức độ thiệt hại, cho thấy nguy cơ cháy nổ đã trở thành rủi ro hiện hữu đối với đời sống dân cư và hoạt động sản xuất kinh doanh.
Quá trình đô thị hóa nhanh, mật độ xây dựng cao, nhà ở kết hợp sản xuất, kho bãi và nhà xưởng nhỏ lẻ xen kẽ khu dân cư là những yếu tố làm tăng nguy cơ cháy lan trên diện rộng. Khi xảy ra sự cố, việc tiếp cận hiện trường và tổ chức chữa cháy gặp nhiều khó khăn, khiến thiệt hại thường vượt xa dự tính ban đầu.
Không ít vụ cháy để lại hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản, đồng thời tạo ra áp lực lớn cho lực lượng cứu hỏa và hệ thống an sinh xã hội.
Thực trạng cháy nổ nhà xưởng và nhà ở tại Việt Nam
Trong bức tranh chung về thực trạng cháy nổ nhà ở và nhà xưởng tại Việt Nam, cháy nhà ở dân dụng chiếm tỷ trọng đáng kể. Phần lớn các vụ cháy nhà ở bắt nguồn từ sự cố điện sinh hoạt như chập điện, quá tải, sử dụng dây dẫn kém chất lượng hoặc thiết bị điện cũ không được bảo trì định kỳ.
Bên cạnh đó, thói quen sinh hoạt thiếu an toàn vẫn còn phổ biến ở nhiều gia đình. Việc đốt vàng mã, thắp hương trong không gian kín, sử dụng bếp gas không kiểm tra rò rỉ hay để vật dễ cháy gần nguồn nhiệt đều tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao. Tại các khu nhà trọ, chung cư mini, tình trạng cơi nới trái phép, che chắn lối thoát hiểm càng khiến hậu quả khi xảy ra cháy trở nên nghiêm trọng hơn.
Một điểm đáng chú ý là nhiều hộ gia đình chưa trang bị các thiết bị phòng cháy cơ bản hoặc thiếu kỹ năng xử lý sự cố ban đầu, khiến đám cháy nhỏ dễ dàng bùng phát ngoài tầm kiểm soát.
Cháy nổ nhà xưởng là một phần đặc biệt đáng lo ngại trong thực trạng cháy nổ nhà ở và nhà xưởng tại Việt Nam, bởi mức độ thiệt hại thường rất lớn. Nhà xưởng chứa nhiều nguyên vật liệu dễ cháy, máy móc vận hành liên tục và hệ thống điện công suất cao, chỉ cần một sai sót nhỏ cũng có thể gây ra thảm họa.
Nhiều vụ cháy xảy ra trong quá trình sản xuất do hàn cắt kim loại không đảm bảo an toàn, hệ thống thông gió kém hoặc bố trí dây chuyền sản xuất không phù hợp. Ngoài ra, việc xây dựng nhà xưởng tạm bợ, không tuân thủ tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy, hoặc cải tạo, mở rộng mà không được thẩm duyệt cũng là nguyên nhân phổ biến.
Không ít doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn chưa đầu tư đúng mức cho hệ thống phòng cháy, coi đây là chi phí thay vì yếu tố sống còn trong quản trị rủi ro, dẫn đến những tổn thất nghiêm trọng khi sự cố xảy ra.
Hậu quả từ thực trạng cháy nổ nhà ở và nhà xưởng tại Việt Nam không chỉ thể hiện qua những con số thống kê. Về kinh tế, nhiều gia đình mất toàn bộ tài sản tích lũy sau một vụ cháy, trong khi doanh nghiệp có thể bị gián đoạn sản xuất, mất đơn hàng, thậm chí phá sản nếu không đủ khả năng khôi phục hoạt động.
Về con người, cháy nổ gây thương vong, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và tâm lý của nạn nhân. Những tổn thất này thường kéo dài và rất khó có thể bù đắp hoàn toàn. Ngoài ra, các vụ cháy lớn còn gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến khu vực xung quanh và làm gia tăng chi phí xã hội.
Trong bối cảnh đô thị đông đúc, chỉ một vụ cháy tại nhà ở hoặc nhà xưởng cũng có thể tạo ra rủi ro dây chuyền, lan sang nhiều công trình lân cận.
Hình ảnh hiện trường một vụ cháy nhà xưởng
Một trong những nguyên nhân khiến thực trạng cháy nổ nhà ở và nhà xưởng tại Việt Nam chưa được cải thiện rõ rệt là do công tác phòng ngừa chưa đồng bộ. Nhiều công trình cũ không đáp ứng tiêu chuẩn phòng cháy hiện hành nhưng chưa được cải tạo, nâng cấp kịp thời.
Ý thức chấp hành quy định phòng cháy của một bộ phận người dân và doanh nghiệp còn hạn chế. Việc kiểm tra, bảo trì hệ thống điện, thiết bị chữa cháy chưa được thực hiện thường xuyên, trong khi kỹ năng thoát nạn và xử lý sự cố ban đầu vẫn còn thiếu.
Công tác kiểm tra, giám sát tại một số địa phương chưa thật sự chặt chẽ, khiến nhiều nguy cơ cháy nổ tiềm ẩn không được phát hiện và xử lý sớm.
Để giảm thiểu rủi ro từ thực trạng cháy nổ nhà ở và nhà xưởng tại Việt Nam, việc chủ động phòng ngừa là yếu tố then chốt. Đối với nhà ở, cần kiểm tra và nâng cấp hệ thống điện định kỳ, sử dụng thiết bị đạt tiêu chuẩn và bố trí không gian sinh hoạt hợp lý để hạn chế nguy cơ cháy.
Đối với nhà xưởng, doanh nghiệp cần đầu tư nghiêm túc cho hệ thống phòng cháy chữa cháy, từ báo cháy tự động, chữa cháy tại chỗ đến lối thoát hiểm đạt chuẩn. Việc đào tạo nhân sự về kỹ năng phòng cháy và xử lý sự cố ban đầu cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế thiệt hại.
Song song với các biện pháp kỹ thuật, việc chuẩn bị phương án tài chính để khắc phục hậu quả sau cháy là yếu tố không thể bỏ qua.
Trong bối cảnh thực trạng cháy nổ nhà ở và nhà xưởng tại Việt Nam ngày càng gia tăng, bảo hiểm tài sản được xem là giải pháp tài chính hiệu quả giúp giảm bớt gánh nặng thiệt hại. Bảo hiểm không thể ngăn cháy xảy ra, nhưng có thể giúp cá nhân và doanh nghiệp nhanh chóng khôi phục tài chính, ổn định cuộc sống và hoạt động sản xuất.
Bảo hiểm BSH hiện cung cấp các gói bảo hiểm tài sản linh hoạt cho nhà ở và nhà xưởng, hỗ trợ bồi thường thiệt hại do cháy nổ và các rủi ro liên quan. Việc tham gia bảo hiểm giúp người dân và doanh nghiệp chủ động hơn trước những biến cố khó lường, thay vì phải tự gánh chịu toàn bộ tổn thất.
Thực trạng cháy nổ nhà ở và nhà xưởng tại Việt Nam là vấn đề cần được nhìn nhận nghiêm túc và có giải pháp dài hạn. Việc nâng cao ý thức phòng cháy, đầu tư hạ tầng an toàn và chủ động bảo vệ tài sản thông qua bảo hiểm là những bước đi cần thiết để giảm thiểu rủi ro.
Chủ động phòng ngừa ngay từ hôm nay chính là cách hiệu quả nhất để bảo vệ tính mạng, tài sản và sự ổn định lâu dài cho mỗi gia đình và doanh nghiệp.
