28/10/2025
Trong bối cảnh các dự án xây dựng mọc lên ngày càng nhiều — từ nhà dân, tòa nhà cao tầng, đến công trình giao thông quy mô lớn — vấn đề an toàn và rủi ro trong thi công trở thành mối quan tâm hàng đầu. Chỉ một sự cố nhỏ cũng có thể khiến toàn bộ dự án thiệt hại hàng tỷ đồng, ảnh hưởng đến tiến độ, uy tín và cả sinh mạng con người.
Chính vì vậy, nhiều người đặt câu hỏi: “Bảo hiểm công trình xây dựng có cần thiết không?” Hay đây chỉ là một thủ tục hành chính bắt buộc cho có? Hãy cùng phân tích sâu để thấy vì sao loại bảo hiểm này là “tấm khiên” không thể thiếu trong ngành xây dựng hiện nay.
Bảo hiểm công trình xây dựng là hình thức bảo vệ tài chính cho các bên tham gia thi công (chủ đầu tư, nhà thầu, đơn vị giám sát…) trước những rủi ro vật chất hoặc pháp lý có thể xảy ra trong quá trình thi công.
Nói một cách dễ hiểu, đây là “lá chắn” giúp doanh nghiệp chuyển giao rủi ro sang công ty bảo hiểm. Nếu công trình gặp sự cố, ví dụ như cháy, nổ, sập giàn giáo, hư hỏng thiết bị, tai nạn lao động thì bảo hiểm sẽ chi trả phần thiệt hại theo hợp đồng.
Theo Nghị định số 119/ 2015/ NĐ – CP quy định bảo hiểm công trình xây dựng được chia ra làm 5 nhóm bao gồm:
Như vậy, phạm vi bảo vệ của bảo hiểm công trình không chỉ dành cho công trình chính mà còn mở rộng đến con người và môi trường xung quanh, tạo thành một lớp an toàn đa tầng.
Bảo hiểm công trình xây dựng là hình thức bảo vệ tài chính cho các bên tham gia thi công xây dựng
Ngành xây dựng vốn là một trong những lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất. Dù áp dụng quy trình an toàn nghiêm ngặt đến đâu, vẫn có những sự cố xảy ra ngoài tầm kiểm soát:
Chỉ cần một trong các tình huống trên xảy ra, chủ đầu tư có thể mất toàn bộ chi phí đã đầu tư, đồng thời đối mặt với khiếu kiện, đình chỉ dự án. Bảo hiểm chính là phương án tài chính giúp san sẻ thiệt hại và duy trì tính liên tục của công trình.
Nhiều người cho rằng bảo hiểm công trình xây dựng chỉ mang tính tự nguyện, tuy nhiên pháp luật Việt Nam đã quy định rõ ràng về vấn đề này. Theo Nghị định 119/2015/NĐ-CP về bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 20/2022/NĐ-CP và Nghị định 67/2023/NĐ-CP), một số loại công trình bắt buộc phải mua bảo hiểm công trình trong thời gian xây dựng.
Cụ thể, khoản 1 Điều 4 Nghị định 119/2015/NĐ-CP quy định:
“Chủ đầu tư hoặc nhà thầu trong trường hợp phí bảo hiểm công trình đã được tính vào giá hợp đồng phải mua bảo hiểm công trình trong thời gian xây dựng đối với các công trình sau:
a) Công trình, hạng mục công trình có ảnh hưởng đến an toàn cộng đồng;
b) Công trình đầu tư xây dựng có ảnh hưởng lớn đến môi trường thuộc danh mục phải thực hiện đánh giá tác động môi trường;
c) Công trình có yêu cầu kỹ thuật đặc thù, điều kiện thi công xây dựng phức tạp.”
Như vậy, chỉ những công trình có quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật cao hoặc ảnh hưởng đến cộng đồng, môi trường mới bắt buộc phải tham gia bảo hiểm công trình. Các dự án trọng điểm quốc gia, công trình sử dụng vốn Nhà nước, hay công trình có nguy cơ tác động xấu đến môi trường ở mức độ cao cũng nằm trong nhóm này — được quy định tiếp tại Điều 34 Nghị định 67/2023/NĐ-CP.
Ngược lại, đối với các công trình dân dụng nhỏ, nhà ở riêng lẻ hoặc dự án thông thường, pháp luật không bắt buộc, nhưng khuyến khích chủ đầu tư tự nguyện tham gia bảo hiểm. Bởi lẽ, chi phí bảo hiểm chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ so với tổng mức đầu tư, trong khi lại mang lại sự bảo vệ lớn trước các rủi ro thiệt hại vật chất, tai nạn lao động hay thiên tai trong quá trình thi công.
Trước khi trả lời câu hỏi “Bảo hiểm công trình xây dựng có cần thiết không?”, chúng ta cần nhìn nhận một cách khách quan rằng, bất kỳ công trình nào – dù lớn hay nhỏ – cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như tai nạn lao động, hư hại vật chất, hoặc thiệt hại do thiên tai, sự cố kỹ thuật. Dưới đây là 5 lợi ích nổi bật giúp bạn hiểu rõ hơn vì sao bảo hiểm công trình xây dựng là lựa chọn cần thiết và đáng cân nhắc:
Một sự cố nhỏ có thể “nuốt” hết lợi nhuận của cả dự án. Khi có bảo hiểm, doanh nghiệp không phải chi trả toàn bộ thiệt hại, giúp duy trì dòng tiền và ổn định kế hoạch.
Nhờ nguồn hỗ trợ tài chính kịp thời từ bảo hiểm, công trình có thể khôi phục thi công nhanh, tránh ảnh hưởng dây chuyền đến các hạng mục khác.
Tai nạn lao động hoặc thiệt hại đối với người dân xung quanh là điều không thể dự đoán. Bảo hiểm giúp đảm bảo quyền lợi cho nạn nhân, đồng thời giảm áp lực trách nhiệm pháp lý cho chủ thầu.
Một nhà thầu hoặc chủ đầu tư có bảo hiểm thể hiện tính chuyên nghiệp và trách nhiệm, đây là điểm cộng lớn trong đấu thầu, ký kết hợp đồng và hợp tác quốc tế.
Thiếu bảo hiểm trong các công trình bắt buộc có thể bị xử phạt hành chính, đình chỉ thi công, hoặc không được nghiệm thu.
Tổng hợp lại, bảo hiểm công trình vừa là “lá chắn tài chính”, vừa là “giấy thông hành pháp lý”, giúp dự án vận hành an toàn, hợp pháp và hiệu quả.
Lợi ích khi tham gia bảo hiểm công trình xây dựng
Khi tìm hiểu bảo hiểm công trình xây dựng có cần thiết không, bạn sẽ thấy rằng quyền lợi mà loại hình bảo hiểm này mang lại vô cùng thiết thực. Theo quy định tại Thông tư số 329/2016/TT-BTC của Bộ Tài chính, hợp đồng bảo hiểm công trình xây dựng thường bao gồm hai phần chính:
Tùy vào gói bảo hiểm và nhà cung cấp, phạm vi này có thể mở rộng linh hoạt.
Bên cạnh phạm vi được chi trả, hợp đồng bảo hiểm cũng quy định rõ những trường hợp không được bồi thường, bao gồm:
Những quy định này nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng và giới hạn phạm vi rủi ro trong khả năng chi trả của doanh nghiệp bảo hiểm.
Một trong những lý do khiến doanh nghiệp chần chừ là chi phí bảo hiểm. Tuy nhiên, thực tế, mức phí rất nhỏ so với tổng giá trị dự án.
Cách tính phí cơ bản:
Phí bảo hiểm = Giá trị công trình × Tỷ lệ phí bảo hiểm (%)
Tỷ lệ này thường sẽ phụ thuộc vào các yếu tố:
Ví dụ: Một công trình 50 tỷ đồng, phí bảo hiểm khoảng 15 – 125 triệu đồng/năm.
Nếu xảy ra sự cố, doanh nghiệp có thể được bồi thường hàng chục tỷ đồng – con số chênh lệch thể hiện rõ giá trị “đầu tư để an toàn”.
Để hiểu rõ hơn bảo hiểm công trình xây dựng có cần thiết không, bạn nên nắm được quy trình ký kết hợp đồng bảo hiểm được thực hiện như thế nào. Theo quy định tại Điều 6 Thông tư 329/2016/TT-BTC, các loại hình như bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp tư vấn xây dựng hay bảo hiểm cho công nhân xây dựng đều phải tuân thủ quy trình ký kết chặt chẽ, gồm ba bước chính:
Chọn bảo hiểm công trình xây dựng không nên chỉ dựa vào giá. Dưới đây là 4 kinh nghiệm quan trọng giúp bạn lựa chọn gói bảo hiểm phù hợp và hiệu quả nhất:
Phân tích đặc điểm công trình: thi công ngoài trời hay trong nhà, có yếu tố cơ khí, điện, nước hay không… để chọn gói bảo hiểm phù hợp (CAR hoặc EAR).
Một đơn vị có chuyên môn sâu sẽ hiểu rõ rủi ro thực tế và hỗ trợ đánh giá tổn thất nhanh chóng, tránh gián đoạn công việc.
Đọc rõ phạm vi bảo hiểm, mức khấu trừ, thời gian chờ, điều kiện loại trừ. Đừng chỉ ký khi chưa hiểu “chữ nhỏ” trong hợp đồng.
Nhiều doanh nghiệp có thể đàm phán mức phí linh hoạt nếu công trình có biện pháp an toàn tốt hoặc hồ sơ tín nhiệm cao.
Chọn bảo hiểm công trình xây dựng không nên chỉ dựa vào giá
Bảo hiểm công trình xây dựng không chỉ là một tờ giấy pháp lý, mà là giải pháp quản trị rủi ro toàn diện, giúp doanh nghiệp bảo vệ tài chính trước mọi biến cố, duy trì tiến độ thi công ổn định, đảm bảo an toàn cho con người và tài sản đồng thời xây dựng uy tín và tuân thủ pháp luật.
Trong một ngành có mức rủi ro cao như xây dựng, “phòng còn hơn chống” chưa bao giờ là lời khuyên thừa. Mỗi đồng phí bảo hiểm bỏ ra hôm nay, chính là niềm an tâm và sự bền vững của dự án ngày mai.
Bài viết trên hi vọng sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc “Bảo hiểm công trình xây dựng có cần thiết không. Không chỉ là yêu cầu tuân thủ quy định, bảo hiểm còn là công cụ quản trị rủi ro hiệu quả, giúp doanh nghiệp yên tâm triển khai dự án, đảm bảo tiến độ và duy trì sự ổn định tài chính. Vì vậy, nếu bạn đang chuẩn bị khởi công hoặc tham gia một dự án xây dựng, đừng bỏ qua bước mua bảo hiểm công trình – một khoản đầu tư nhỏ nhưng mang lại lợi ích lớn và lâu dài cho toàn bộ quá trình thi công.
