Tin tức
Bảo hiểm tài sản là gì? Đối tượng, quy định và quy trình tham gia
17/10/2025

Trong cuộc sống và kinh doanh hiện đại, rủi ro có thể xảy ra bất cứ lúc nào: hỏa hoạn, thiên tai, trộm cắp, hay thậm chí là lỗi kỹ thuật trong quá trình vận hành máy móc. Những sự cố này không chỉ gây thiệt hại về vật chất mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất và tài chính của cá nhân, doanh nghiệp. Đó là lý do bảo hiểm tài sản ra đời – như một “lá chắn tài chính” giúp người sở hữu an tâm trước những biến cố không lường trước.
Vậy bảo hiểm tài sản là gì, bao gồm những loại hình nào, và vì sao bạn nên tham gia? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Bảo hiểm tài sản là gì?
Bảo hiểm tài sản là một trong những loại hình bảo hiểm phi nhân thọ quan trọng, được quy định rõ trong Điều 7, Luật Kinh doanh Bảo hiểm của Việt Nam 2022. Đây là sản phẩm bảo hiểm nhằm bảo vệ giá trị vật chất của tài sản thuộc sở hữu của cá nhân hoặc doanh nghiệp trước những rủi ro không mong muốn như cháy nổ, thiên tai, trộm cắp, va chạm, hay hư hỏng bất ngờ.
Khi tham gia bảo hiểm, người mua sẽ nộp một khoản phí bảo hiểm định kỳ cho doanh nghiệp bảo hiểm. Đổi lại, công ty bảo hiểm có nghĩa vụ chi trả hoặc bồi thường thiệt hại nếu tài sản được bảo hiểm gặp sự cố nằm trong phạm vi hợp đồng.
Hiểu một cách đơn giản, bảo hiểm tài sản là hình thức bảo vệ giá trị vật chất của tài sản, giúp người sở hữu khôi phục hoặc bù đắp tổn thất khi có sự cố bất ngờ.
Ví dụ: Nếu nhà xưởng bị cháy, hàng hóa bị hư hỏng do ngập nước, hay xe tải bị tai nạn trong quá trình vận chuyển, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ chi trả một phần hoặc toàn bộ thiệt hại theo thỏa thuận trong hợp đồng.

Bảo hiểm tài sản nhằm bảo vệ giá trị vật chất của tài sản
Đối tượng được bảo hiểm tài sản
Không phải mọi tài sản đều được bảo hiểm. Theo Điều 43 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 (Có hiệu lực từ 01/01/2023) quy định về đối tượng của hợp đồng bảo hiểm tài sản như sau:
Đối tượng bảo hiểm của hợp đồng bảo hiểm tài sản, hợp đồng bảo hiểm thiệt hại
- Đối tượng bảo hiểm của hợp đồng bảo hiểm tài sản là tài sản theo quy định của Bộ luật Dân sự.
- Đối tượng bảo hiểm của hợp đồng bảo hiểm thiệt hại là bất kỳ lợi ích kinh tế hoặc nghĩa vụ thực hiện hợp đồng hoặc nghĩa vụ theo pháp luật mà người được bảo hiểm phải gánh chịu khi xảy ra tổn thất.
Một số ví dụ phổ biến bao gồm:
- Tài sản hữu hình: nhà cửa, công trình xây dựng, nhà xưởng, kho bãi, máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải, hàng hóa trong kho hoặc đang vận chuyển.
- Tài sản trong quá trình xây dựng: vật liệu, máy móc thi công, công trình đang thi công.
- Hàng hóa xuất nhập khẩu: được bảo hiểm trong quá trình vận chuyển bằng đường bộ, đường thủy, đường hàng không.
Lưu ý, những tài sản không thể xác định giá trị cụ thể bằng tiền (ví dụ uy tín thương hiệu, bí mật kinh doanh, hoặc dữ liệu cá nhân) không thuộc đối tượng bảo hiểm tài sản trừ khi có quy định riêng.

Bảo hiểm tài sản mang lại nhiều lợi ích cho cá nhân, doanh nghiệp
Các loại hình bảo hiểm tài sản phổ biến hiện nay
Tùy theo phạm vi rủi ro và nhu cầu của người sở hữu, bảo hiểm tài sản được chia thành nhiều loại hình khác nhau:
Bảo hiểm cháy nổ bắt buộc
Bảo hiểm cháy nổ bắt buộc là loại hình bảo hiểm tài sản được quy định rõ trong pháp luật Việt Nam, yêu cầu các tổ chức và cá nhân sở hữu nhà xưởng, cơ sở sản xuất, chung cư, khách sạn, trung tâm thương mại… phải tham gia.
Khi xảy ra sự cố cháy nổ, doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho phần công trình và tài sản bị ảnh hưởng, giúp người sở hữu nhanh chóng khôi phục hoạt động.
Bảo hiểm mọi rủi ro tài sản (Property All Risks)
Bảo hiểm mọi rủi ro tài sản là sản phẩm có phạm vi bảo vệ toàn diện hơn so với bảo hiểm cháy nổ bắt buộc. Loại hình này giúp bảo vệ tài sản trước đa dạng rủi ro như cháy, nổ, bão lũ, sét đánh, trộm cắp, va chạm, vỡ kính hoặc thiệt hại do thiên tai.
Hình thức này đặc biệt phù hợp với doanh nghiệp sản xuất, nhà máy, trung tâm logistics, kho hàng hoặc tòa nhà văn phòng, nơi rủi ro tài sản luôn ở mức cao.
Bảo hiểm hàng hóa vận chuyển
Bảo hiểm hàng hóa vận chuyển là loại hình quen thuộc trong lĩnh vực xuất nhập khẩu và logistics. Sản phẩm này giúp bảo vệ giá trị hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển bằng đường bộ, đường sắt, đường biển hoặc đường hàng không.
Khi hàng hóa gặp rủi ro như mất mát, hư hỏng, đổ vỡ hoặc cháy nổ, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ chi trả bồi thường tương ứng với thiệt hại thực tế.
Bảo hiểm máy móc thiết bị
Bảo hiểm máy móc thiết bị được thiết kế dành cho các doanh nghiệp sản xuất, nhà máy, công trình kỹ thuật có sử dụng dây chuyền và thiết bị hiện đại.
Loại hình này giúp doanh nghiệp giảm thiểu tổn thất tài chính khi máy móc bị hư hỏng đột xuất, cháy chập điện hoặc tai nạn bất ngờ trong quá trình vận hành.
Bảo hiểm công trình xây dựng và lắp đặt
Bảo hiểm công trình xây dựng, lắp đặt là loại hình bảo hiểm tài sản dành cho chủ đầu tư, nhà thầu hoặc đơn vị thi công trong giai đoạn triển khai dự án.
Khi công trình gặp sự cố như sập đổ, tai nạn lao động, cháy nổ hoặc thiệt hại do thiên tai, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ bồi thường chi phí khắc phục để công trình được tiếp tục thi công đúng tiến độ.c.
Lợi ích khi tham gia bảo hiểm tài sản
Bảo hiểm tài sản mang lại nhiều lợi ích cho cá nhân, doanh nghiệp, đó là:
Bảo vệ tài chính an toàn
Rủi ro có thể xảy ra bất cứ lúc nào, nhưng nhờ có bảo hiểm, bạn không phải gánh chịu toàn bộ thiệt hại.
Ví dụ: nếu nhà kho bị cháy trị giá 10 tỷ đồng, công ty bảo hiểm có thể bồi thường 8–9 tỷ tùy theo hợp đồng, giúp doanh nghiệp sớm khôi phục sản xuất.
Duy trì hoạt động sản xuất – kinh doanh
Với các doanh nghiệp lớn, bảo hiểm tài sản giúp ổn định dòng tiền và đảm bảo quá trình sản xuất không bị gián đoạn lâu dài.
Tuân thủ quy định pháp luật
Một số loại bảo hiểm tài sản như bảo hiểm cháy nổ bắt buộc được quy định rõ trong Nghị định 67/2023 và Nghị định 105/2025/NĐ-CP. Việc tham gia đúng quy định giúp doanh nghiệp tránh bị xử phạt hành chính.
Tăng uy tín và niềm tin đối tác
Doanh nghiệp có chính sách bảo vệ tài sản rõ ràng thường được đối tác đánh giá cao về năng lực quản trị rủi ro và độ tin cậy.
An tâm đầu tư dài hạn
Bảo hiểm tài sản không chỉ bảo vệ hiện tại mà còn giúp người sở hữu yên tâm phát triển, mở rộng quy mô đầu tư mà không lo tổn thất bất ngờ.

Không phải mọi tài sản đều được bảo hiểm
Quy trình tham gia bảo hiểm tài sản
Để mua bảo hiểm tài sản hiệu quả, bạn cần nắm rõ quy trình cơ bản sau:
- Bước 1 – Đăng ký và kê khai thông tin tài sản: Khai rõ loại tài sản, vị trí, mục đích sử dụng, giá trị ước tính, năm sản xuất, tình trạng thực tế…
- Bước 2 – Thẩm định và định giá: Doanh nghiệp bảo hiểm sẽ đánh giá giá trị thực tế và mức độ rủi ro trước khi báo giá phí bảo hiểm.
- Bước 3 – Ký hợp đồng và thanh toán phí: Sau khi thống nhất quyền lợi, mức phí và điều khoản, hai bên tiến hành ký kết hợp đồng.
- Bước 4 – Giám định và bồi thường khi xảy ra tổn thất: Khi có sự cố, người được bảo hiểm cần thông báo trong thời gian quy định, cung cấp hồ sơ chứng minh thiệt hại. Công ty bảo hiểm sẽ cử giám định viên đến kiểm tra và xác định mức bồi thường.
Một số quy định quan trọng trong bảo hiểm tài sản
Ngoài việc hiểu rõ bảo hiểm tài sản là gì, bạn cần nắm bắt một số quy định quan trọng trong bảo hiểm tài sản để đảm bảo tối đa quyền lợi, bao gồm:
Quy định về việc đảm bảo an toàn cho tài sản được bảo hiểm
Theo Điều 55 Luật Kinh doanh Bảo hiểm năm 2022, người được bảo hiểm có trách nhiệm tuân thủ đầy đủ các quy định liên quan đến an toàn lao động, phòng cháy chữa cháy, vệ sinh lao động và các yêu cầu pháp lý khác nhằm đảm bảo tài sản được bảo hiểm luôn ở trong trạng thái an toàn.
Doanh nghiệp bảo hiểm có quyền kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất các điều kiện an toàn của tài sản, đồng thời đưa ra khuyến nghị hoặc yêu cầu người được bảo hiểm thực hiện biện pháp phòng ngừa rủi ro khi cần thiết.
Trong trường hợp người được bảo hiểm không thực hiện các biện pháp an toàn theo yêu cầu, doanh nghiệp bảo hiểm hoặc chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài có thể:
- Ấn định một thời hạn cụ thể để khắc phục;
- Nếu sau thời hạn đó các yêu cầu vẫn không được đáp ứng, doanh nghiệp có quyền điều chỉnh tăng phí bảo hiểm hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng theo quy định pháp luật.
Quy định về nghĩa vụ thông báo khi xảy ra sự kiện bảo hiểm
Căn cứ Điều 46 và 47 của Luật Kinh doanh Bảo hiểm 2022, khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra, bên mua bảo hiểm phải thông báo ngay cho doanh nghiệp bảo hiểm trong thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng.
Nếu bên mua không thông báo hoặc chậm thông báo, doanh nghiệp bảo hiểm có quyền giảm trừ tiền bồi thường tương ứng với thiệt hại phát sinh do việc chậm trễ, trừ trường hợp bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan.
Ngược lại, nếu hợp đồng không quy định rõ về nghĩa vụ thông báo và chế tài xử lý, doanh nghiệp bảo hiểm không được tự ý giảm trừ số tiền bồi thường trong trường hợp bên mua vi phạm nghĩa vụ này.
Quy định về bồi thường bảo hiểm dựa trên giá trị tài sản
Theo Điều 47, 48 và 49 của Luật Kinh doanh Bảo hiểm 2022, doanh nghiệp và bên mua bảo hiểm cần chú ý ba dạng hợp đồng phổ biến sau:
Hợp đồng bảo hiểm trên giá trị tài sản
Là trường hợp số tiền bảo hiểm lớn hơn giá thị trường của tài sản tại thời điểm giao kết hợp đồng. Cả hai bên không được cố ý ký kết loại hợp đồng này.
Nếu việc giao kết do lỗi vô ý của bên mua bảo hiểm, thì:
- Trước khi xảy ra sự kiện bảo hiểm: Doanh nghiệp bảo hiểm phải hoàn trả phần phí tương ứng với phần vượt giá trị tài sản, sau khi trừ chi phí hợp lý (nếu có).
- Sau khi xảy ra sự kiện bảo hiểm: Doanh nghiệp chỉ bồi thường theo giá trị thực tế của tài sản tại thời điểm thiệt hại, đồng thời hoàn lại phần phí bảo hiểm vượt quá giá thị trường theo quy định.
Hợp đồng bảo hiểm dưới giá trị tài sản
Đây là trường hợp số tiền bảo hiểm thấp hơn giá trị thực tế của tài sản tại thời điểm ký hợp đồng.
Nếu sự kiện bảo hiểm xảy ra, doanh nghiệp chỉ bồi thường theo tỷ lệ tương ứng giữa số tiền bảo hiểm và giá trị thực tế của tài sản, trừ khi có thỏa thuận khác trong hợp đồng.
Hợp đồng bảo hiểm trùng
Là tình huống có từ hai hợp đồng trở lên bảo hiểm cùng một tài sản, cùng phạm vi, thời hạn và rủi ro được bảo hiểm, khiến tổng số tiền bảo hiểm vượt quá giá trị thực tế của tài sản.
- Khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, mỗi hợp đồng sẽ chia sẻ trách nhiệm bồi thường theo tỷ lệ giữa số tiền bảo hiểm của hợp đồng đó so với tổng số tiền bảo hiểm của tất cả các hợp đồng liên quan.
- Tổng số tiền bồi thường của tất cả hợp đồng không được vượt quá giá trị thiệt hại thực tế của tài sản.
Quy định về thời hạn xử lý và chi trả bồi thường
Theo Điều 30 và Điều 31 Luật Kinh doanh Bảo hiểm 2022, quy định về thời gian xử lý hồ sơ bồi thường được xác định như sau:
Đối với bên mua bảo hiểm:
- Người được bảo hiểm có thời hạn tối đa 1 năm kể từ ngày xảy ra sự kiện bảo hiểm để nộp hồ sơ yêu cầu bồi thường.
- Nếu người được bảo hiểm hoặc người thụ hưởng chứng minh được rằng họ không biết thời điểm xảy ra sự kiện, thời hạn này được tính từ ngày họ biết hoặc phải biết sự kiện bảo hiểm đã xảy ra.
- Trong trường hợp bên thứ ba có yêu cầu bồi thường, thời hạn sẽ tính từ ngày nhận được yêu cầu của bên thứ ba.
Đối với doanh nghiệp bảo hiểm:
- Khi nhận được hồ sơ yêu cầu bồi thường hợp lệ, doanh nghiệp bảo hiểm có nghĩa vụ thanh toán trong thời hạn đã được thỏa thuận trong hợp đồng.
- Nếu hợp đồng không nêu rõ, thời gian chi trả mặc định là 15 ngày kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
- Việc chậm trễ bồi thường không có lý do chính đáng có thể khiến doanh nghiệp bảo hiểm chịu trách nhiệm trả lãi chậm thanh toán theo quy định của pháp luật.
Những lưu ý quan trọng khi mua bảo hiểm tài sản
Khi tham gia bảo hiểm tài sản, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Chọn doanh nghiệp bảo hiểm uy tín: Ưu tiên các đơn vị có kinh nghiệm, năng lực tài chính mạnh, xử lý bồi thường nhanh chóng.
- Đọc kỹ điều khoản hợp đồng: Nắm rõ phạm vi bảo hiểm, loại trừ trách nhiệm, hạn mức bồi thường.
- Kê khai trung thực: Việc khai sai thông tin có thể khiến hợp đồng bị vô hiệu hoặc bị từ chối bồi thường.
- Bảo quản tài sản đúng quy định: Nếu tài sản không được bảo dưỡng, bảo quản đúng cách, công ty bảo hiểm có thể giảm hoặc từ chối chi trả.
- So sánh nhiều gói bảo hiểm: Đừng chỉ nhìn vào mức phí – hãy xem xét cả quyền lợi, phạm vi rủi ro và quy trình bồi thường.
Bảo hiểm tài sản không chỉ là một sản phẩm tài chính, mà còn là giải pháp quản trị rủi ro toàn diện giúp doanh nghiệp và cá nhân bảo vệ tài sản, ổn định hoạt động và vững bước phát triển. Trong thời đại mà rủi ro có thể đến từ thiên tai, công nghệ hay con người, việc đầu tư vào bảo hiểm tài sản chính là đầu tư cho sự an toàn và bền vững lâu dài.
Hi vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ bảo hiểm tài sản là gì và và vai trò quan trọng của nó trong việc bảo vệ giá trị vật chất trước rủi ro bất ngờ.
